Fıstık, yetiştiriciliğinde önemli hususlar


Yüksek Ziraat Mühendisi Mehmet Uzun, fıstığın yetiştirilmesi ile ilgili aktardığı bilgilerde fıstığın daha iyi gelişmesi için yıllık 800 kilo yağışa ihtiyaç olduğunu belirtti. Uzun bu aşamada fıstık ağaçlarının sulanmasının faydalı olduğunu söyledi.

Antep Fıstığı Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından Şanlıurfa’da Ziraat Mühendisleri ve çiftçilere "Antepfıstığı Yetiştiriciliği, Hastalık ve Zararlıları" konulu eğitim konferansı verildi. Birçok gıdaya katkı malzemesi olarak kullanılan ve önemli bir değere sahip olan fıstığın yetiştirilmesi ve fıstıkta oluşabilecek zararlar ile ilgili düzenlenen konferansa Yüksek Ziraat Mühendisleri Serpil Karadağ, Sibel Aytuğ Tahtacı ve Mehmet Uzun konuşmacı olarak katıldı.

Verilen eğitimde fıstık ağacı yetiştiriciliğinde dikkat edilmesi gereken hususlar hakkında bilgi verildi. Fıstığın hangi tarihlerde ve hangi aralıklarda dikilmesi, sulama yapılacak dönemler, budamanın nasıl ve ne zaman yapılacağı, gübre atımında nelere dikkat edilmesi gerektiği, tozlaşmanın önemi ve aşılamada nelere dikkat edileceği ile ilgili bilgiler anlatıldı.

'Fıstık tüketimi arttıkça değeri de artıyor'
Fıstığın gıda tüketiminde kullanımının arttığını belirten Yüksek Ziraat Mühendisi Mehmet Uzun, “Fıstık eskiden sadece çerez olarak kullanılıyordu. Ancak bugün fıstık gıda sanayisinde çikolata, lokum, tatlı çeşitleri, dondurma, yaş pasta ve birçok gıda ürününde kullanılmaya başladığı için her geçen gün önemi artıyor. Fıstık tüketimi arttığından değeri de her geçen gün artıyor. Değeri arttıkça fıstığın kilo fiyatı da buna bağlı olarak artacak. Fıstık hangi ürüne girerse o ürünün fiyatı da artıyor.” dedi.

'Erken hasat daha faydalı'
Fıstığı toplarken erken hasat olarak yapılıyorsa bu gıda sanayisinde kullanılmak üzere yapılıyordur. diyen Uzun, “Fıstığın bölgemizde genel olarak erken hasadı yapılıyor. Çünkü fiyatı yüksek olduğu için hırsızlık olayları arttığından çiftçiler bunun önüne geçmek için erken topluyor. Bir diğer nedeni ise ağaç karagözünü dökmüyor. Böyle olunca ağaç güçlü kalıyor ve diğer yılda verimi artıyor. Eğer fıstık kırmızı olarak toplanırsa ağaç daha fazla yıpranıyor. Çiftçiler bunun önüne geçmek için erken hasada gidiyor. Uzun, Kırmızı ve Halebi çeşidinde fıstıkların hem aroması hem de lezzeti iyi olduğu için çiftçilerimize erken hasadı öneriyoruz. Çıtlama fıstıkta ise Tekin ve Siirt fıstığının albenisi daha yüksektir, ihracata iyi gidiyor. Bu yönde tercih yapacak çiftçilerimize öneriyoruz.” diye konuştu.

'Şanlıurfa'da yağış, fıstığın isteğini karşılayamıyor'
Mehmet Uzun, "Eskiden fıstık dikilirken 10-10 veya 12-12 metre genişliğinde fidanlar dikiliyordu. Ama şimdi tam tersini öneriyoruz. Eğer dikim yapılacaksa çiftçilerin fidanları daha dar dikmelerini öneriyoruz. Şanlıurfa’nın yıllık yağış miktarı 500 kilo, Antep’te 600 kilo Siirt’te ise 800 kilo civarındadır. Fıstığın yıllık istediği yağış miktarı ise 800 kilodur. Bu yüzden fıstık, bölgemizde istediği yağışı alamıyor. Bu yüzden sulama ile istediği suyu vermemiz gerekiyor. Sulama olursa hem verim artar hem de ağaçlar daha iyi çalışır. Fıstık dikiminde sulama imkanı varsa 6-3, 7-3, ve 5-5 metre aralıklarını öneriyoruz. Eğer kurak arazi ise ve toprak güzel ise 6-6 metre ya da 5-5 metre, arazi kıraç ise 7-7 metre ile dikmelerini öneriyoruz. Bilinçli çiftçiler zararlarını karşılamak için 8-8 metre ya da 7-7 metre genişliğinde fıstık dikimlerinin aralarına aşılı bağ dikiyorlar. Aşılı omcalar 2 yıl içerisinde üzüm vermekte. Bu da fıstığın verim dönemine kadar  bahçeden gelir elde edilmesini sağlıyor.” şeklinde konuştu.

Çiftçiler fıstık bahçesini sürerken nelere dikkat etmeli?
"Eskiden çiftçiler tarla sürerken traktörü ağacın altından geçiriyordu ve olabildiğince gövdeye yakın sürüyordu." sözlerini kullanan Uzun, "Çiftçi bu şekilde sürünce ağacın köklerine zarar veriyordu ve rahat sürebilmek için ağacın aşağı düşen kollarını kesiyordu. Biz bu şekilde sürmeyi kesinlikle önermiyoruz. Ağacın meyve veren kısmı aşağı düşen kollarıdır. Aynı zamanda bu kollar ağaca gölge sağladığı için ağacın su kaybını da azaltıyor. Aşağı düşen dallar aynı zamanda şemsiye görevi görüyor. Güçlü traktörlerle gövdeye yakın olarak süren çiftçiler, ağacın köklerinin kesilmesine neden oluyor.Bu da ağacın kökünden kurdun girmesine neden oluyor. Bu gibi sorunlarla karşılaşmamak için ağacın altına girmeden izdüşümü dışında sürüm yapmak gerekiyor.” ifadelerini kullandı.

Aşı yaparken dikkat edilecekler
Fıstık ağaçlarının aşılası ile ilgili bilgiler de veren Mehmet Uzun, "Çiftçiler eskiden aşı altında çıkan dip sürgünleri gövdeyi koruduğu gerekçesiyle temizlememekteydi. Halbuki ağacın su ve besinlerini kullanıp, taçtaki sürgünlerin zayıflamasına, verim kaybına neden olmaktadır. Şimdi ise çiftçiler tam tersini yapmalı Nisan ve Mayıs aylarında aşı altında çıkan dip sürgünleri, parmağınızla kırıp büyümeden engellemelisiniz. Bu şekilde ağacın taçtaki sürgünleri daha iyi gelişecektir." dedi.
Uzun, fıstık ağaçlarının aralarına zeytin ve badem ağaçlarının  dikilmemesi gerektiğini de söyleyerek, Badem ve zeytin ağaçlarını ayrı noktalarda dikilmesini vurguladı. Mehmet Uzun, fıstık verimi için gübrenin de önemine değinerek toprak analizine göre gübre kullanımının gerekliliğine vurgu yaptı.
(Urfa Değişim Gazetesi)


Yorum Gönder

0 Yorumlar